Yuval Noah Harari, tác giả của những cuốn sách nổi tiếng toàn cầu như “Sapiens” và “Homo Deus”, trở lại với một tác phẩm mới đầy tham vọng: “Nexus – Lược Sử Của Những Mạng Lưới Thông Tin Từ Thời Đại Đồ Đá Đến Trí Tuệ Nhân Tạo”. Cuốn sách không chỉ đơn thuần kể lại lịch sử phát triển của mạng lưới thông tin, mà còn đào sâu vào vai trò then chốt của thông tin trong việc định hình xã hội loài người qua hàng ngàn năm, từ thời kỳ đồ đá sơ khai đến kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo đầy biến động.
Tác phẩm được chia thành ba phần mạch lạc. Phần đầu, “Những Mạng Lưới Của Con Người”, khám phá cách các thể chế xã hội đã khéo léo sử dụng thông tin để duy trì quyền lực và kiểm soát. Harari lập luận rằng thông tin không chỉ là một công cụ, mà còn là nền tảng cho sự phát triển của các xã hội phức tạp, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống con người.
Phần thứ hai, “Mạng Lưới Vô Cơ”, đưa người đọc vào một hành trình xuyên suốt các bước tiến vượt bậc của công nghệ thông tin. Từ sự ra đời của máy tính đến sự bùng nổ của mạng xã hội và cuối cùng là sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo, Harari khái quát những thay đổi sâu sắc mà công nghệ đã mang lại cho nhân loại, đồng thời đặt ra những câu hỏi quan trọng về tác động của chúng đến cuộc sống hàng ngày. Liệu chúng ta đang làm chủ công nghệ, hay chính công nghệ đang điều khiển chúng ta?
Phần cuối cùng, “Nền Chính Trị Máy Tính”, phân tích mối quan hệ phức tạp giữa trí tuệ nhân tạo và các hệ thống chính trị hiện tại. Harari bày tỏ mối lo ngại về việc các tập đoàn công nghệ khổng lồ như Google nắm giữ quyền kiểm soát thông tin, điều này có thể dẫn đến sự mất cân bằng quyền lực và ảnh hưởng đến các quyết định mang tính vận mệnh của xã hội. Ông nhấn mạnh rằng sự phát triển mạnh mẽ của AI không chỉ tạo ra những cơ hội chưa từng có, mà còn đặt ra những thách thức to lớn cho quyền lực và tự do cá nhân.
Hình ảnh chim bồ câu trên bìa sách mang nhiều tầng ý nghĩa. Chim bồ câu tượng trưng cho hòa bình, nhưng cũng từng được sử dụng như một công cụ quân sự để truyền tin. Hình ảnh này gợi nhắc đến câu chuyện về Noah trong trận Đại hồng thủy, khi chim bồ câu mang về tin báo về sự kết thúc của thảm họa. Liệu trong thời đại thông tin bùng nổ, khi chúng ta đang bị ngập chìm trong một biển dữ liệu, liệu sẽ có một “chim bồ câu” nào báo hiệu cho chúng ta về sự kết thúc của “trận lụt thông tin” này?
“Nexus” không chỉ được đánh giá cao bởi sự sâu sắc trong phân tích, mà còn bởi những cảnh báo nghiêm túc về tương lai mà chúng ta đang hướng tới. Với kiến thức uyên bác về lịch sử nhân loại, Harari đã thành công trong việc kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, nhấn mạnh rằng việc hiểu biết về thông tin và quyền lực là điều tối quan trọng cho sự tự do và an toàn của xã hội trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo. Nhiều chuyên gia, từ các nhà lãnh đạo kinh tế thế giới đến các nhà văn nổi tiếng, đều đánh giá “Nexus” là một tác phẩm kịp thời và quan trọng, một cuốn sách cần đọc cho bất kỳ ai quan tâm đến tương lai của nhân loại. Yuval Noah Harari, một trong những trí tuệ hàng đầu của thời đại, một lần nữa mang đến cho chúng ta một góc nhìn mới mẻ và đầy thách thức về thế giới đang thay đổi chóng mặt xung quanh.