“Người Lạ Trên Tàu” của Patricia Highsmith là một tiểu thuyết tâm lý tội phạm kinh điển, xoay quanh cuộc gặp gỡ định mệnh giữa hai người đàn ông xa lạ, Guy Haines và Charles Bruno, trên một chuyến tàu. Guy, một kiến trúc sư tài năng đang khao khát ly hôn vợ để đến với người yêu mới, bất ngờ bị cuốn vào trò chơi tâm lý bệnh hoạn của Bruno, một kẻ giàu có nhưng lệch lạc. Bruno đề nghị một giao kèo chết chóc: hắn sẽ giết cha mình nếu Guy đồng ý giết vợ anh ta, Miriam.
Guy thẳng thừng từ chối, nhưng Miriam lại bị sát hại không lâu sau đó. Anh trở thành nghi phạm chính và bị cuốn vào vòng xoáy điều tra, đồng thời phải đối mặt với sự đeo bám dai dẳng của Bruno, kẻ luôn ám ảnh về giao kèo chết chóc kia. Guy vừa phải tìm cách thoát khỏi sự bám riết của Bruno, vừa phải gánh chịu áp lực tâm lý khủng khiếp khi bị tình nghi là kẻ giết người. Cuộc sống tưởng chừng như hoàn hảo với sự nghiệp đang lên và tình yêu mới đang chờ đợi bỗng chốc trở thành cơn ác mộng.
Không chỉ là câu chuyện về tội ác và sự truy đuổi, “Người Lạ Trên Tàu” còn là một bức tranh tâm lý sâu sắc về hai nhân vật chính. Patricia Highsmith tài tình khắc họa nội tâm giằng xé của Guy, từ sự tuyệt vọng khi cố gắng thoát khỏi trò chơi của Bruno, cho đến những mâu thuẫn trong tâm trí khi phải đối mặt với tình yêu, sự nghiệp và nguy cơ vướng vào vòng lao lý. Bruno, với tính cách quái đản và những vấn đề tâm lý phức tạp, được miêu tả như một con quỷ ám ảnh, đẩy Guy đến bờ vực của sự sụp đổ. Mối quan hệ giữa Guy và Bruno ngày càng trở nên phức tạp và mơ hồ, hé lộ sự suy đồi về tình cảm và đạo đức của Guy dưới áp lực khủng khiếp.
Tác phẩm cũng đề cập đến mối quan hệ giữa Guy và Anne Morton, người yêu mới của anh. Tuy nhiên, mối quan hệ này lại không mang nhiều màu sắc lãng mạn mà tập trung vào khát khao của Anne về một cuộc hôn nhân hoàn hảo, trong khi Guy lại yêu cô tha thiết và nhìn thấy tương lai sự nghiệp của mình gắn liền với gia đình cô. Sự tương phản giữa hai mối quan hệ – một bên là tình yêu chân thành nhưng đầy trắc trở với Anne và một bên là sự ràng buộc chết chóc với Bruno – càng làm nổi bật bi kịch của Guy.
Với lối viết đầy kịch tính và căng thẳng, Patricia Highsmith dẫn dắt người đọc vào mê cung tâm lý của các nhân vật, tạo nên một bầu không khí ngột ngạt, ám ảnh. “Người Lạ Trên Tàu” không chỉ là một cuốn tiểu thuyết trinh thám đơn thuần mà còn là một tác phẩm văn học xuất sắc, khám phá những góc khuất tối tăm trong tâm hồn con người khi đối diện với cám dỗ, tội lỗi và sự tha hóa. Cuốn sách đặt ra câu hỏi về đạo đức và bản chất con người trong những tình huống cực kỳ căng thẳng, khiến người đọc không thể rời mắt khỏi trang sách cho đến tận cùng.
