“Người Trung Quốc Xấu Xí” là một tác phẩm gây tranh cãi nhưng cũng đầy sức hút của tác giả Bá Dương, lần đầu tiên được giới thiệu đến độc giả Việt Nam qua bản dịch của Nguyễn Hồi Thủ. Xuất bản lần đầu tại Paris năm 1998 bởi Nhà xuất bản Chân Mây Cuối Trời với tên gốc “Chõu lòu de Zhong Gúo rén”, cuốn sách nhanh chóng được tái bản bởi Nhà xuất bản Văn Nghệ tại California chỉ một năm sau đó, vào năm 1999. Bản dịch này dựa trên phiên bản do Nhà xuất bản Hoa Thành, Quảng Châu, Quảng Đông ấn hành trong giai đoạn 1989-1990. Điều này cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của tác phẩm cũng như sự quan tâm của cộng đồng người Việt hải ngoại đối với những vấn đề mà Bá Dương đề cập.
Tác phẩm của Bá Dương, với cái nhìn thẳng thắn và đôi khi trần trụi, đã mổ xẻ những thói hư tật xấu, những nhược điểm trong văn hóa và tính cách của người Trung Quốc. Chính sự thẳng thắn này đã khiến cuốn sách vừa được đón nhận nồng nhiệt, vừa vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, không thể phủ nhận giá trị của “Người Trung Quốc Xấu Xí” trong việc khơi mào những cuộc tranh luận và suy ngẫm về bản sắc dân tộc, về con đường phát triển và hội nhập của Trung Quốc trong thời kỳ đổi mới.
Bên cạnh bản dịch của Nguyễn Hồi Thủ, đầu năm 2002, Nữ Lang Trung cũng hoàn thành một bản dịch khác cho “Người Trung Quốc Xấu Xí”, vẫn giữ nguyên tên tác giả Bá Dương. Bản dịch này dựa trên phiên bản của Nhà xuất bản Văn nghệ Thời đại, Trung Quốc, xuất bản năm 1987, sớm hơn các phiên bản mà Nguyễn Hồi Thủ tham khảo. Mặc dù chưa được xuất bản chính thức tại Việt Nam, một số phần của bản dịch này đã được giới thiệu trên tạp chí Văn Nghệ Trẻ, hé lộ cho độc giả một góc nhìn khác, có thể mới mẻ và sâu sắc hơn về tác phẩm. Sự tồn tại của hai bản dịch khác nhau, dựa trên các phiên bản gốc khác nhau, càng làm tăng thêm sự phong phú và giá trị nghiên cứu của “Người Trung Quốc Xấu Xí”.
Vậy, điều gì đã khiến “Người Trung Quốc Xấu Xí” trở thành một tác phẩm gây tiếng vang lớn đến vậy? Những góc khuất nào trong văn hóa Trung Hoa đã được Bá Dương phơi bày? Và liệu những vấn đề đó có còn tồn tại cho đến ngày nay? Hãy cùng bước vào thế giới của “Người Trung Quốc Xấu Xí” để tự mình tìm kiếm câu trả lời.
