“Nhật Bản Duy Tân 30 Năm” của tác giả Đào Trinh Nhất, xuất bản lần đầu năm 1930, là một tác phẩm kinh điển về lịch sử hiện đại hóa của Nhật Bản. Cuốn sách tái hiện một cách sống động và chi tiết hành trình chuyển mình ngoạn mục của đất nước Mặt trời mọc từ một xã hội phong kiến lạc hậu trở thành một cường quốc hùng mạnh chỉ trong vỏn vẹn ba thập kỷ, từ năm 1868 đến 1898 – giai đoạn Minh Trị Duy Tân.
Sau sự sụp đổ của Mạc phủ Tokugawa, Thiên hoàng Minh Trị đã khởi xướng một cuộc cải cách sâu rộng, đặt nền móng cho sự trỗi dậy của Nhật Bản. Từ việc bãi bỏ chế độ phong kiến đến thiết lập chế độ quân chủ lập hiến, từ việc đưa ra chế độ đại nghị chính trị đến thi hành các chính sách tự do, dân chủ và bình đẳng, triều đình Minh Trị đã chứng tỏ tầm nhìn xa trông rộng và quyết tâm mạnh mẽ trong việc hiện đại hóa đất nước. Chính sách mở cửa với phương Tây cũng được triệt để thực hiện, tạo điều kiện tiếp thu những tinh hoa khoa học kỹ thuật và tư tưởng tiến bộ từ các cường quốc Âu Mỹ.
Sự chuyển mình của Nhật Bản không chỉ giới hạn ở lĩnh vực chính trị. Nền kinh tế cũng được tái cấu trúc mạnh mẽ với việc xây dựng hệ thống ngân hàng hiện đại, phát triển công nghiệp nặng và nhẹ, đầu tư vào cơ sở hạ tầng giao thông vận tải. Đặc biệt, việc chú trọng xây dựng các nhà máy đóng tàu biển theo mẫu phương Tây đã đặt nền móng cho sự phát triển vượt bậc của hải quân Nhật Bản. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục được cải cách theo mô hình phương Tây, tập trung vào đào tạo kỹ thuật và khoa học, nhằm trang bị cho thế hệ trẻ những kiến thức và kỹ năng cần thiết để xây dựng đất nước.
Quân sự cũng là một trọng tâm trong chiến lược Duy Tân của Nhật Bản. Việc xây dựng lực lượng Lục quân và Hải quân hùng mạnh, hiện đại hóa trang thiết bị quân sự theo chuẩn mực phương Tây đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao vị thế của Nhật Bản trên trường quốc tế. Tác giả Đào Trinh Nhất đã dành nhiều tâm huyết phân tích sâu sắc vai trò then chốt của hải quân trong quá trình vươn lên thành cường quốc của Nhật Bản. Ông cũng đánh giá cao sự lãnh đạo sáng suốt và quyết đoán của triều đình Minh Trị trong việc triển khai các cải cách.
“Nhật Bản Duy Tân 30 Năm” không chỉ là một tác phẩm lịch sử đơn thuần mà còn là một nguồn tư liệu quý giá cho những ai quan tâm đến sự phát triển của Nhật Bản và mong muốn tìm hiểu những bài học kinh nghiệm quý báu cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Cuốn sách đã góp phần quan trọng trong việc giới thiệu văn hóa và lịch sử Nhật Bản đến độc giả trong và ngoài nước, đồng thời khẳng định giá trị bền vững của tinh thần đổi mới và khát vọng vươn lên. Đây thực sự là một cuốn sách đáng đọc cho những ai muốn khám phá bí quyết thành công của một trong những cường quốc hàng đầu thế giới.
