“Những Ngôi Sao Eger” của nhà văn Hungary Gárdonyi Géza, bản dịch tiếng Việt của dịch giả Lê Xuân Giang, là một bản anh hùng ca bi tráng về cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Hungary trước sự xâm lược của đế quốc Ottoman. Lấy bối cảnh cuộc vây hãm thành Eger năm 1552, tác phẩm khắc họa sống động tinh thần bất khuất của người dân Hungary, từ binh lính đến nông dân, từ người già đến trẻ nhỏ, đoàn kết chống lại quân thù đông đảo và hùng mạnh. Chỉ với hai ngàn người, thành Eger đã kiên cường chống trả hàng loạt cuộc tấn công dữ dội của quân Thổ trong hơn năm tuần lễ, giữa sự thờ ơ của triều đình. Gárdonyi Géza đã tái hiện tỉ mỉ và chính xác từng chi tiết của cuộc chiến, từ tiếng đại bác vang trời đến tiếng hô xung trận hào hùng, khiến người đọc như được sống lại những thời khắc lịch sử đầy bi tráng. Tác phẩm là lời khẳng định mạnh mẽ về lòng dũng cảm, trí tuệ phi thường và ý chí kiên cường của một dân tộc không chịu khuất phục trước kẻ thù xâm lược.
Gárdonyi Géza (1863-1922), xuất thân từ một gia đình thợ rèn, từng là một nhà giáo trước khi trở thành một trong những nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng nhất của Hungary. Ông được mệnh danh là “ẩn sĩ Eger” sau khi chuyển đến sống tại thành phố xinh đẹp và yên bình này, nơi ông dành trọn tâm huyết cho sự nghiệp sáng tác. Với phong cách độc đáo và không thể bắt chước, Gárdonyi Géza đã tạo nên những dấu ấn riêng biệt cho văn học Hungary với nhiều tác phẩm kinh điển. Trong đó, “Những Ngôi Sao Eger” được xem là kiệt tác tiêu biểu nhất, đã được dịch ra gần 20 thứ tiếng trên toàn thế giới.
Dịch giả Lê Xuân Giang (sinh năm 1937) đã đưa “Những Ngôi Sao Eger” đến với độc giả Việt Nam vào năm 1972. Cơ duyên với tác phẩm này bắt đầu từ chuyến thăm thành Eger của ông khi còn là du học sinh tại Hungary. Cảm động trước tinh thần kiên cường của người dân Hungary trong cuộc chiến chống quân Thổ, ông đã tự hứa sẽ dịch cuốn sách này sang tiếng Việt. Lời hứa ấy được thực hiện trong những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, giữa tiếng bom đạn, như một nguồn động viên tinh thần vô giá cho nhân dân Việt Nam.
Sự ra đời của bản dịch “Những Ngôi Sao Eger” vào năm 1972 đã tạo nên một hiện tượng xuất bản, được đông đảo độc giả đón nhận nồng nhiệt. Tác phẩm đã chạm đến trái tim người đọc Việt Nam, gợi lên sự đồng cảm sâu sắc với cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt trong bối cảnh chiến dịch bảo vệ thành cổ Quảng Trị đang diễn ra. Hình ảnh những người lính Hungary kiên cường bảo vệ thành Eger đã trở thành nguồn cảm hứng lớn lao, khơi dậy tinh thần yêu nước và ý chí chiến đấu trong mỗi người dân Việt Nam.
“Những Ngôi Sao Eger” đã được tái bản nhiều lần tại Việt Nam, chứng tỏ sức sống mãnh liệt của tác phẩm trong lòng độc giả. Cuốn sách không chỉ là một tác phẩm văn học kinh điển mà còn là cầu nối văn hóa giữa hai dân tộc Việt Nam và Hungary, gắn kết bởi những giá trị lịch sử và tinh thần tương đồng. Bản in mới nhất của Đông A Books với hình thức đẹp mắt, minh họa công phu và trung thành với nguyên tác, hứa hẹn sẽ tiếp tục mang đến cho độc giả những trải nghiệm đọc sâu sắc và ý nghĩa.
