“Những Ngọn Nến Cháy Tàn” của Márai Sándor, một kiệt tác văn học châu Âu được xuất bản lần đầu năm 1942, kể về cuộc hội ngộ đầy ám ảnh sau 41 năm xa cách giữa hai người bạn già: Henrik, một vị tướng quân đội 75 tuổi, và Konrad. Cuộc gặp gỡ tại trang viên đổ nát của Henrik không chỉ là sự đoàn tụ, mà còn là phiên tòa phán xét mà Henrik đã chờ đợi suốt bốn thập kỷ. Konrad, người bạn thuở thiếu thời, đã phản bội Henrik, suýt giết ông và quyến rũ vợ ông, Krisztina, trước khi vội vã rời đi.
Trong không gian tĩnh lặng của phòng ăn được bài trí y hệt như 41 năm trước, dưới ánh nến leo lét, Henrik gần như độc thoại suốt đêm. Ông ôn lại quá khứ, mổ xẻ mối quan hệ phức tạp giữa ông, Konrad và Krisztina. Câu chuyện dần hé lộ những góc khuất của tình bạn, tình yêu, lòng chung thủy và sự phản bội, dẫn dắt người đọc đến một kết thúc đầy bất ngờ và ám ảnh.
Lấy bối cảnh thời đại thịnh trị của Nền Quân chủ Áo – Hung (1867-1918), chủ yếu tại kinh đô Vienna và vùng đất Hungary ngày nay, “Những Ngọn Nến Cháy Tàn” khắc họa bi kịch tình bạn không chỉ bắt nguồn từ sai lầm và yếu đuối của con người mà còn phản ánh sự sụp đổ của những giá trị đạo đức truyền thống của văn hóa châu Âu.
Tác phẩm được viết với bút pháp bậc thầy, vừa cổ điển, ngắn gọn, sâu sắc, lại vừa lôi cuốn. Tờ The Observer nhận xét: “Bi thương, ảm đạm, ngọt ngào và ấn tượng. ‘Những Ngọn Nến Cháy Tàn’ là một bản luận văn chói lọi về tình bạn. Một sự tiếp cận văn học đầy tham vọng, một tác phẩm vô cùng minh triết…”. Sunday Times dành cho tác phẩm và tác giả những lời ngợi ca: “Với chiến thắng của cuốn tiểu thuyết hai trăm trang này, nền văn học thế kỷ 20 – mà chúng ta nghĩ đã hoàn toàn cáo chung và yên bề – đã nhận được một món quà muộn từ một bậc thầy mới, mà từ nay chúng ta có thể xếp cùng hàng với Joseph Roth, Stefan Zweig, Robert Musil và những bậc thánh xa xôi khác, như Thomas Mann và Franz Kafka. Bậc thầy ấy là Márai Sándor.”
Márai Sándor sinh năm 1900 tại Kassa, khi đó thuộc Hungary (nay là Kosice, Slovakia). Ông học Luật và Triết tại Budapest trước khi đến Leipzig và Berlin, nơi ông trở thành cộng tác viên của tờ Frankfurter Zeitung. Năm 1923, ông đính hôn với Matzner Ilona tại Budapest và chuyển đến Paris sống sáu năm. Sau đó, ông trở về Hungary và bước vào giai đoạn sáng tác sung sức nhất. Năm 1948, ông rời Hungary sang Thụy Sĩ, Ý rồi đến Mỹ. Tuy nhiên, ông luôn cảm thấy xa lạ với cuộc sống tại Mỹ và quay trở lại Ý sinh sống. Sau khi vợ mất, ông sống trong cô đơn và bệnh tật cho đến khi tự kết liễu đời mình tại San Diego năm 1989. “Những Ngọn Nến Cháy Tàn” là một trong gần một trăm tác phẩm của ông, bao gồm tiểu thuyết, thơ, kịch bản và dịch thuật, khẳng định vị thế của ông như một cây bút văn học hàng đầu thế kỷ 20. Cuốn sách đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, chuyển thể thành kịch và phim, trở thành một trong những cuốn sách được đọc nhiều nhất tại Hungary và trên thế giới.
