“Những Trường Đại Học Của Tôi” không chỉ là một cuốn hồi ký, mà còn là hành trình đầy xúc động về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn, nhà báo và nhà hoạt động cách mạng Nga Maksim Gorky. Qua ngòi bút chân thực và đầy sức sống, Gorky tái hiện lại tuổi thơ cơ cực và những năm tháng thanh niên đầy biến động, vẽ nên bức tranh sống động về xã hội Nga cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.
Sinh ra trong một gia đình nghèo khó, sớm mồ côi cha, Gorky lớn lên trong vòng tay yêu thương của bà ngoại. Tuổi thơ của ông không phải là những ngày tháng cắp sách đến trường mà là chuỗi ngày lang thang trên những con phố đầy bụi bặm, chứng kiến cuộc sống lam lũ của tầng lớp lao động Nga. Những trải nghiệm cay đắng này đã in sâu vào tâm trí Gorky, hun đúc nên lòng trắc ẩn và khát khao thay đổi xã hội.
Để mưu sinh, Gorky đã phải làm đủ mọi nghề, từ thợ sửa giày, thợ hồ, thợ sơn đến thợ in. Mỗi công việc là một bài học cuộc sống quý giá, giúp ông thấu hiểu hơn về những bất công và khốn khổ của người lao động. Chính trong những năm tháng lăn lộn này, tư tưởng cách mạng và quan điểm xã hội chủ nghĩa dần hình thành trong ông.
Công việc tại xưởng đóng tàu ở Nizhny Novgorod đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời Gorky. Ông được tiếp xúc với những tư tưởng tiến bộ, học hỏi kinh nghiệm từ những người bạn đồng nghiệp, đồng thời khám phá ra niềm đam mê với văn học và bắt đầu viết những bài báo đầu tiên. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, Gorky quyết định từ bỏ công việc ổn định để theo đuổi con đường văn chương đầy chông gai.
Những tác phẩm đầu tay của Gorky, với nội dung phản ánh chân thực cuộc sống của tầng lớp lao động, đã nhanh chóng gây được tiếng vang lớn và khẳng định tài năng văn chương của ông. Tuy nhiên, do hoạt động chính trị, Gorky bị chính quyền Sa hoàng truy nã và buộc phải sống lưu vong ở nước ngoài. Thời gian lưu lạc qua nhiều nước châu Âu như Italy, Đức đã mở mang tầm nhìn và giúp ông tiếp thu nhiều tư tưởng tiến bộ của phương Tây, góp phần định hình tư tưởng chính trị của ông sau này.
Cách mạng Tháng Mười năm 1917 đã mở ra một chương mới cho nước Nga và cho cả cuộc đời Gorky. Trở về quê hương, ông trở thành một trong những nhà văn hàng đầu của chế độ Xô Viết, cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. “Những Trường Đại Học Của Tôi” chính là câu chuyện về hành trình trưởng thành đầy gian khó nhưng cũng không kém phần vinh quang của Maksim Gorky, từ một cậu bé lang thang trở thành một nhà văn, nhà cách mạng lớn của nước Nga. Cuốn sách là một tác phẩm tự truyện đầy sức lay động, xứng đáng được độc giả đón đọc và suy ngẫm.
