“Quần Đảo Ngục Tù” của Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn, tác giả đoạt giải Nobel Văn học năm 1970, không chỉ là một cuốn tiểu thuyết, mà còn là một chứng tích lịch sử chấn động. Được viết trong bí mật và suýt rơi vào tay mật vụ, tác phẩm đã được tác giả quyết định công bố rộng rãi, mang đến cho thế giới cái nhìn trần trụi về hệ thống lao động khổ sai Gulag tàn bạo của Liên Xô. Không hư cấu, mỗi nhân vật, mỗi địa danh đều được Solzhenitsyn ghi chép tỉ mỉ, cẩn trọng, tạo nên sức nặng khủng khiếp cho từng trang viết.
Cuộc đời của Solzhenitsyn cũng ly kỳ và đầy cảm hứng như chính tác phẩm của ông. Từ một tù nhân chính trị bị đày ải trong chính quê hương mình, ông trở thành tiếng nói lương tri của thời đại, bị trục xuất khỏi Liên Xô và cuối cùng định cư tại Mỹ. “Quần Đảo Ngục Tù” chính là đỉnh cao sáng tạo của ông, tác phẩm đã gây chấn động toàn cầu, vạch trần bộ mặt tàn khốc của chế độ toàn trị và khơi dậy làn sóng phản đối mạnh mẽ trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, khác với những gì giới thiệu ban đầu, “Quần Đảo Ngục Tù” không phải một cuốn sách về khám phá địa lý hay khoa học. Nó không đưa bạn đến vùng sông Kolyma hay chiêm ngưỡng những sinh vật tiền sử dưới lớp băng theo nghĩa đen. “Hành trình khám phá kỳ diệu” mà cuốn sách mang lại nằm ở việc đào sâu vào bản chất con người trong hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, là sự đối diện với những góc khuất tăm tối của lịch sử, và trên hết, là sức mạnh phi thường của tinh thần con người trước nghịch cảnh. Đọc “Quần Đảo Ngục Tù” là đọc về nỗi đau, sự mất mát, nhưng cũng là đọc về hy vọng, lòng dũng cảm và khát khao tự do. Một tác phẩm xứng đáng được đọc và suy ngẫm.
