Jiddu Krishnamurti, trong cuốn sách “Sáng Tạo Trong Khoa Học”, đã mang đến một góc nhìn sâu sắc về yếu tố cốt lõi của tiến bộ khoa học: sự sáng tạo. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là lời khẳng định tầm quan trọng của sáng tạo, mà còn là một hành trình khám phá bản chất, quá trình và những điều kiện cần thiết để nuôi dưỡng năng lực đặc biệt này. Krishnamurti lập luận rằng sự sáng tạo chính là động lực đằng sau mọi đột phá khoa học, từ những khám phá chấn động đến những lý thuyết mang tính cách mạng và công nghệ tiên tiến. Tất cả đều bắt nguồn từ sức mạnh của trí tưởng tượng và những ý tưởng mới mẻ, độc đáo.
Tuy nhiên, con đường đến với sáng tạo không phải lúc nào cũng bằng phẳng. Tác giả chỉ ra rằng chính kiến thức và kinh nghiệm, dù rất quan trọng, đôi khi lại trở thành rào cản, ngăn chúng ta tiếp cận những tư duy đột phá. Để vượt qua giới hạn này, Krishnamurti đề cao việc giải phóng trí tưởng tượng, cho phép nó tự do bay bổng, thoát khỏi những khuôn khổ tư duy thông thường. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo dựng một môi trường làm việc khuyến khích sự tò mò, thoải mái và không gò bó, trái ngược với những môi trường áp lực, khô khan, kìm hãm sự sáng tạo. Bên cạnh môi trường, trạng thái tâm lý cũng đóng vai trò then chốt. Một tâm trí an yên, tự tại, không bị chi phối bởi những cảm xúc tiêu cực mới có thể đạt đến trạng thái sáng tạo tối ưu.
Krishnamurti tiếp tục phân tích chi tiết quá trình sáng tạo trong khoa học, chia nó thành các giai đoạn then chốt. Giai đoạn chuẩn bị đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng về kiến thức hiện có và những vấn đề chưa được giải quyết. Tiếp theo là giai đoạn trừu tượng hóa, nơi các khái niệm được nâng lên một tầm cao mới, thoát khỏi những chi tiết cụ thể. Từ đó, những ý tưởng và giả thuyết mới sẽ nảy sinh thông qua sự kết hợp và so sánh các kiến thức đã được trừu tượng hóa. Giai đoạn kiểm chứng đóng vai trò quan trọng trong việc xác minh tính khả thi của ý tưởng thông qua thực nghiệm và toán học. Cuối cùng, ý tưởng được hoàn thiện thành sản phẩm khoa học cụ thể, mang lại giá trị thực tiễn.
Điểm đặc biệt trong quan điểm của Krishnamurti là sự khẳng định rằng sáng tạo không phải là một kỹ năng có thể học được một cách máy móc. Nó là kết quả của sự tự do nội tại, tinh thần thoải mái và bản năng tò mò bẩm sinh của con người. Do đó, việc thúc đẩy khoa học phát triển không nằm ở việc áp đặt những quy tắc cứng nhắc, mà là tạo dựng một môi trường thuận lợi, cho phép sự sáng tạo tự nhiên nở rộ. “Sáng Tạo Trong Khoa Học” của Jiddu Krishnamurti không chỉ là một phân tích sâu sắc về bản chất và quá trình của sáng tạo trong khoa học, mà còn là nguồn cảm hứng, cung cấp những gợi ý quý báu để nuôi dưỡng và phát huy năng lực sáng tạo, góp phần vào sự phát triển bền vững của khoa học. Cuốn sách xứng đáng là một tác phẩm gối đầu giường cho bất kỳ ai quan tâm đến sự tiến bộ của khoa học và sức mạnh tiềm ẩn bên trong mỗi con người.
