Friedrich Nietzsche, trong tác phẩm đầu tay đầy sức nặng “Schopenhauer Nhà Giáo Dục”, đã khắc họa một bức chân dung triết gia Arthur Schopenhauer vừa tôn kính vừa sắc sảo. Cuốn sách không chỉ là lời tri ân sâu sắc đến người thầy, người dẫn đường tinh thần, mà còn là hành trình khám phá tư tưởng triết học của Schopenhauer, đồng thời hé lộ những ảnh hưởng then chốt đến sự hình thành quan điểm của chính Nietzsche. Tác phẩm đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong tư duy triết học của Nietzsche, thể hiện sự chuyển mình từ chủ nghĩa lý tưởng biện chứng sang chủ nghĩa siêu việt học.
Nietzsche đào sâu vào học thuyết của Schopenhauer, đặc biệt là khái niệm “ý chí sống” – một lực lượng mù quáng, vô thức chi phối thế giới và là nguồn gốc của mọi khổ đau. Ông thừa nhận tầm ảnh hưởng to lớn của Schopenhauer trong lịch sử triết học, ca ngợi khả năng nhìn thấu bản chất thế giới của triết gia tiền bối. Chính Schopenhauer đã mở ra cho Nietzsche một cánh cửa mới, phê phán thế giới hiện tại, vạch trần sự tranh đấu vô nghĩa của kiếp người và chứng minh rằng con đường duy lý không thể giải thoát con người khỏi đau khổ. Nietzsche cũng học hỏi được từ Schopenhauer phương pháp luận triết học sâu sắc, đặc biệt là cách tiếp cận triết học thông qua trực giác.
Tuy nhiên, “Schopenhauer Nhà Giáo Dục” không đơn thuần là sự tán đồng tuyệt đối. Nietzsche, với tinh thần phản biện sắc bén, đã chỉ ra những điểm bất đồng quan trọng. Ông không hoàn toàn chia sẻ quan điểm bi quan của Schopenhauer về cuộc sống. Nietzsche tin rằng con người có khả năng vượt lên trên đau khổ bằng sự sáng tạo và kiến tạo giá trị mới. Sự khác biệt còn thể hiện ở quan điểm về chủ nghĩa bi quan và tôn giáo. Chính những tranh luận nội tâm này càng làm nổi bật tính độc lập và cá tính triết học riêng biệt của Nietzsche.
“Schopenhauer Nhà Giáo Dục” không chỉ là một nghiên cứu về Schopenhauer, mà còn là một tự bạch trí tuệ của Nietzsche. Cuốn sách cho thấy rõ ràng quá trình tiếp thu, chuyển hóa và phát triển tư tưởng của Nietzsche từ nền tảng triết học của Schopenhauer. Dù chịu ảnh hưởng sâu sắc, Nietzsche vẫn giữ vững lập trường riêng, tạo nên một hệ thống tư tưởng độc đáo và khác biệt. Đây chính là tác phẩm thiết yếu để hiểu rõ hơn về sự hình thành và phát triển tư tưởng của một trong những triết gia vĩ đại nhất lịch sử nhân loại. “Schopenhauer Nhà Giáo Dục” xứng đáng là một tác phẩm gối đầu giường cho những ai quan tâm đến triết học, đặc biệt là triết học của Nietzsche và Schopenhauer.
