Arthur R. Kroeber, trong cuốn sách “Sự Trỗi Dậy Của Một Cường Quốc – Cái Nhìn Từ Bên Trong” xuất bản năm 2017, mang đến một phân tích sâu sắc về sự phát triển kinh tế – xã hội ngoạn mục của Trung Quốc trong những thập kỷ gần đây, dưới lăng kính sắc bén của một nhà quan sát người Mỹ. Không đơn thuần là một câu chuyện thành công thần kỳ, Kroeber vén màn một quá trình dài hơi, phức tạp và đầy biến động, bắt đầu từ những cải cách kinh tế mở cửa và đa dạng hóa từ thập niên 1970, đánh dấu sự chuyển mình từ mô hình kinh tế tập trung sang thị trường.
Bước ngoặt quan trọng được xác định vào năm 1978, khi Đặng Tiểu Bình lên nắm quyền, đẩy mạnh quá trình cải cách theo hướng thị trường, thu hút đầu tư nước ngoài và hội nhập thương mại quốc tế. Những chính sách này đã thổi bùng ngọn lửa tăng trưởng kinh tế chóng mặt cho Trung Quốc trong suốt những năm 1980-1990.
Tuy nhiên, Kroeber lập luận rằng động lực chính cho sự trỗi dậy của Trung Quốc không chỉ đơn thuần đến từ cải cách kinh tế. Tác giả chỉ ra vai trò then chốt, thậm chí quyết định, của sự can thiệp mạnh mẽ từ nhà nước. Đảng Cộng sản Trung Quốc, với vai trò lãnh đạo tuyệt đối, đã và đang định hướng, hỗ trợ mạnh mẽ cho các ngành công nghiệp mũi nhọn, đồng thời đầu tư nguồn lực khổng lồ vào nghiên cứu và phát triển. Song song với đó, chính quyền Bắc Kinh cũng kiểm soát chặt chẽ truyền thông, báo chí và các phong trào dân chủ, nhằm duy trì sự ổn định chính trị – xã hội.
Theo Kroeber, sự kết hợp độc đáo giữa cải cách kinh tế thị trường và sự điều phối tập trung của nhà nước, một mô hình khác biệt so với phương Tây, chính là chìa khóa dẫn đến sự trỗi dậy của Trung Quốc. Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn đầy chông gai. Tác giả cũng cảnh báo về những thách thức to lớn mà Trung Quốc sẽ phải đối mặt trong tương lai, bao gồm dân số già hóa, bất bình đẳng xã hội ngày càng gia tăng và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
“Sự Trỗi Dậy Của Một Cường Quốc – Cái Nhìn Từ Bên Trong” không chỉ là một bản đánh giá khách quan và toàn diện về con đường phát triển đặc sắc của Trung Quốc, mà còn là một nghiên cứu có giá trị, giúp bạn đọc hiểu sâu hơn về sự trỗi dậy kinh tế – chính trị của siêu cường mới này. Một cuốn sách không thể bỏ qua cho những ai quan tâm đến bức tranh toàn cảnh về Trung Quốc đương đại.
