“Sự Trỗi Dậy Và Suy Tàn Của Các Cường Quốc” của Paul Kennedy là một tác phẩm kinh điển về lịch sử quan hệ quốc tế, phân tích sự dịch chuyển quyền lực toàn cầu từ thời hậu Phục hưng đến cuối thế kỷ 20. Cuốn sách không chỉ đơn thuần tường thuật lại lịch sử quân sự hay kinh tế mà tập trung vào mối tương tác phức tạp giữa hai yếu tố này trong quá trình các quốc gia vươn lên vị thế cường quốc rồi suy tàn. Kennedy lập luận rằng sức mạnh quân sự của một quốc gia gắn liền với nền tảng kinh tế vững chắc, và việc duy trì cán cân giữa đầu tư cho quân sự và phát triển kinh tế là chìa khóa cho sự thịnh vượng lâu dài. Sự bành trướng quá mức, dù về quân sự hay lãnh thổ, nếu vượt quá khả năng kinh tế, đều có thể dẫn đến sự suy yếu của quốc gia.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc khảo sát bức tranh thế giới vào khoảng năm 1500, so sánh sức mạnh và điểm yếu của các trung tâm quyền lực đương thời, từ nhà Minh ở Trung Hoa, Đế chế Ottoman, Đế chế Mogul ở Ấn Độ, Đại Công quốc Muscovy, nước Nhật thời Tokugawa, cho đến các quốc gia Tây-Trung Âu. Kennedy chỉ ra rằng, dù các đế chế phương Đông ban đầu hùng mạnh hơn, nhưng chính sự cạnh tranh khốc liệt và thiếu vắng một quyền lực tối cao ở châu Âu đã thúc đẩy sự đổi mới về quân sự, kỹ thuật và thương mại. Chính sự linh hoạt và khả năng thích ứng này đã giúp châu Âu dần vượt lên dẫn đầu.
Kennedy lần lượt phân tích sự trỗi dậy và suy tàn của các cường quốc như Tây Ban Nha, Hà Lan, Pháp, Đế quốc Anh và dự đoán về vị thế của Mỹ vào cuối thế kỷ 20. Ông chứng minh rằng sự thay đổi quyền lực là một quy luật tất yếu, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm sự phát triển kinh tế không đồng đều, những đột phá công nghệ, và cả cách thức các quốc gia quản lý nguồn lực của mình. Ví dụ, sự xuất hiện của tàu buồm tầm xa và thương mại Đại Tây Dương đã mang lại lợi thế cho một số quốc gia châu Âu hơn những quốc gia khác. Tương tự, cuộc cách mạng công nghiệp với động cơ hơi nước và việc khai thác than đá, kim loại đã tạo ra những thay đổi lớn trong cán cân quyền lực toàn cầu.
Tác giả Paul Kennedy, một nhà sử học người Anh nổi tiếng, là giáo sư Lịch sử tại Đại học Yale, chuyên nghiên cứu về quan hệ quốc tế, lịch sử quân sự, kinh tế và chiến lược. Ông là giám đốc Chương trình nghiên cứu An ninh quốc tế tại Yale và là thành viên của nhiều tổ chức học thuật danh tiếng. Kennedy đã nhận được nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý, bao gồm tước hiệu Chỉ huy Đế quốc Anh (CBE) và là thành viên của Viện hàn lâm Anh. Ông cũng thường xuyên viết bài cho các tờ báo và tạp chí uy tín như The New York Times, Los Angeles Times, và The Atlantic. “Sự Trỗi Dậy Và Suy Tàn Của Các Cường Quốc” là một trong những tác phẩm quan trọng nhất của ông, được đánh giá cao về tầm nhìn chiến lược và phân tích sắc bén về lịch sử quyền lực thế giới. Cuốn sách cung cấp một khung lý thuyết hữu ích để hiểu về sự dịch chuyển quyền lực trong quá khứ và dự đoán những xu hướng tương lai.
