“Tam Quốc Chí 2: Thục Chí” của sử gia Trần Thọ là tác phẩm kinh điển khắc họa chân thực và sống động về hành trình đầy thăng trầm của nước Thục Hán trong thời kỳ Tam Quốc loạn lạc. Dựa trên các sử liệu chính thống như Ngụy thư, Ngụy lược và Ngô thư, Trần Thọ đã tái hiện một cách tỉ mỉ và công phu những sự kiện trọng đại, từ những ngày đầu Lưu Bị khởi binh ở Ích Đô cho đến khi Thục Hán sụp đổ, trải dài suốt 52 năm tồn tại. Cuốn sách được viết theo thể biên niên sử, ghi chép chi tiết từng năm, bao quát toàn diện các khía cạnh chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội và đặc biệt là chân dung những nhân vật then chốt đã làm nên lịch sử của Thục Hán.
Tác phẩm mở ra với hình ảnh Lưu Bị dựng cờ khởi nghĩa, đối đầu với triều đình Tào Ngụy hùng mạnh. Năm 212, Lưu Bị tự xưng Thục đế, định đô tại Thành Đô, chính thức đặt nền móng cho nhà Thục Hán. Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự tồn tại và phát triển của Thục Hán chính là chính sách trọng dụng nhân tài của Lưu Bị. Những cái tên lừng lẫy như Quách Gia, Khổng Minh, Mã Siêu… đã trở thành trụ cột của triều đình, giúp Lưu Bị cai trị và đưa đất nước phát triển vượt bậc dù lãnh thổ nhỏ hẹp.
Sau khi Lưu Bị băng hà năm 223, con trai là Lưu Thiện lên ngôi, tiếp tục sự nghiệp của cha mình dưới sự phò tá đắc lực của Thừa tướng Khổng Minh. Thời kỳ này, Thục Hán bước vào giai đoạn ổn định và thịnh trị. Khổng Minh với tài năng xuất chúng và tấm lòng tận tụy đã thi hành nhiều chính sách sáng suốt, chú trọng phát triển kinh tế, xã hội và giáo dục, mang lại cuộc sống ấm no, thái bình cho nhân dân.
Tuy nhiên, sự ổn định này không kéo dài mãi mãi. Sau khi Lưu Thiện qua đời năm 251, Lưu Thiệu, con trai ông, lên ngôi khi mới 14 tuổi. Quyền lực rơi vào tay hoạn quan Quách Tu, một kẻ tham lam, tàn bạo, khiến triều chính rối ren. Lợi dụng thời cơ, Tào Ngụy dưới sự lãnh đạo của Tào Phương đã phát động cuộc tấn công quy mô lớn vào Thục Hán năm 263. Trước sức mạnh áp đảo của quân Ngụy và sự suy yếu từ bên trong, Thục Hán liên tiếp thất bại. Cuối cùng, Lưu Thiệu buộc phải đầu hàng, đánh dấu sự kết thúc của nhà Thục Hán.
“Tam Quốc Chí 2: Thục Chí” không chỉ đơn thuần là một cuốn sử ký, mà còn là một bức tranh toàn cảnh về một giai đoạn lịch sử đầy biến động và hào hùng của Trung Quốc. Tác phẩm mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về sự hình thành, phát triển và sụp đổ của một vương triều, đồng thời cung cấp những phân tích sắc bén về bối cảnh chính trị, xã hội đương thời. Bản thân Trần Thọ, với tư cách là quan nhà Tấn, đã cố gắng giữ sự khách quan trong ghi chép, dù vẫn không tránh khỏi việc lấy Tào Ngụy làm chính thống. Chính điều này càng làm tăng thêm giá trị nghiên cứu của tác phẩm, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về góc nhìn lịch sử của các triều đại sau này. Cuốn sách xứng đáng là một tài liệu quý giá cho những ai yêu thích lịch sử Tam Quốc và muốn tìm hiểu sâu hơn về giai đoạn lịch sử phong phú này.
