“Thể Xác và Tâm Hồn” của Maxence Van der Meersch, một tác phẩm văn học Pháp xuất sắc ra đời năm 1943, đưa người đọc vào bối cảnh xã hội Pháp đầy biến động những năm 1937-1938, cụ thể là thành phố Angers. Tác phẩm vẽ nên một bức tranh hiện thực sống động và sâu sắc về đời sống xã hội, đặc biệt tập trung vào hoạt động y tế thời bấy giờ. Qua lăng kính y học, Van der Meersch khám phá những vấn đề nhức nhối như bệnh lý tâm thần, bệnh lao, cùng những thực tế khó khăn và phức tạp của thời đại.
Câu chuyện xoay quanh Michel, một nhân vật được lấy cảm hứng từ bác sĩ Paul Carton, người đã cứu sống vợ của tác giả khỏi căn bệnh lao. Michel không chỉ là hiện thân của một cá nhân mà còn là biểu tượng cho sự tận tâm và lòng kính trọng của Van der Meersch dành cho Carton. Dù xuất thân trong một gia đình quyền thế, Michel không chọn con đường an nhàn được định sẵn. Anh từ bỏ sự sắp đặt của gia đình để theo đuổi đam mê y học, đặc biệt là phẫu thuật, với tinh thần độc lập và dám chấp nhận rủi ro.
Khác với những người bạn đồng trang lứa, Michel không bị cuốn vào vòng xoáy quyền lực và chính trị. Anh tìm kiếm giá trị cốt lõi của cuộc sống và đặt niềm tin vào bản thân. Sự tận tụy với người bệnh, không màng danh lợi, cùng nỗ lực không ngừng tìm tòi phương pháp điều trị bệnh lao mới là những phẩm chất đáng quý của Michel. Anh đại diện cho một lớp trí thức trẻ dám sống với lý tưởng, dám dấn thân vì khoa học và con người.
“Thể Xác và Tâm Hồn” không chỉ là câu chuyện về một cá nhân mà còn là tấm gương phản chiếu xã hội Pháp đương thời. Tác phẩm mạnh dạn phơi bày những góc khuất của giới y bác sĩ, từ nạn rượu bia, mại dâm đến hậu quả của lối sống thiếu khoa học. Van der Meersch đặt ra những câu hỏi day dứt về cách giới y học đối xử với bệnh nhân, cách họ đối mặt với sự cạnh tranh danh vọng và địa vị trong gia đình lẫn xã hội. Chính sự thẳng thắn này đã khiến tác phẩm vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ giới y học khi ra mắt, nhưng đồng thời lại nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt từ giới phê bình và công chúng.
Mặc dù không phải là người trong ngành y, Maxence Van der Meersch đã tài tình khắc họa những mảng tối của xã hội Pháp những năm 1937-1938 thông qua lăng kính y học. “Thể Xác và Tâm Hồn” là một tác phẩm văn học đầy sức nặng, một lời kêu gọi sự thay đổi và một bức tranh chân thực về những mâu thuẫn trong xã hội đương thời.