Người Chăm, một mảnh ghép đặc sắc trong bức tranh văn hóa đa dạng của Việt Nam, góp phần tô điểm cho vẻ đẹp tổng thể của đất nước. Việc nghiên cứu văn hóa Chăm không chỉ cần thiết cho các ngành khoa học xã hội, mà còn đóng góp quan trọng vào sự bảo tồn và phát triển văn hóa dân tộc. Đặc biệt, trong lĩnh vực du lịch, hiểu biết về văn hóa Chăm là hành trang không thể thiếu cho các hướng dẫn viên, giúp nâng cao năng lực cá nhân và thúc đẩy sự phát triển của toàn ngành.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nhiều hướng dẫn viên du lịch vẫn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về dân tộc Chăm, từ cơ bản đến chuyên sâu. Thậm chí, một số thông tin họ tiếp nhận còn thiếu sót, thậm chí sai lệch, dẫn đến việc truyền tải thông tin không chính xác cho du khách. Điều này càng đáng lưu ý khi xét đến yếu tố địa lý, với sự phân bố rộng khắp của các di tích Chăm từ miền Trung đến Tây Nguyên, minh chứng cho bề dày lịch sử và văn hóa của dân tộc này.
Cuốn sách “Thuyết Minh Văn Hóa Chăm” của tác giả Thanh Hoàng ra đời từ chính thực trạng này. Xuất phát từ niềm đam mê nghiên cứu về người Chăm và tình yêu với nghề hướng dẫn viên du lịch, tác giả mong muốn góp phần khắc phục những thiếu hụt kiến thức về văn hóa Chăm, trang bị cho các đồng nghiệp và thế hệ hướng dẫn viên tương lai một nguồn tư liệu đáng tin cậy.
Tác giả khiêm tốn thừa nhận, Champa là một đề tài rộng lớn, đã được nhiều học giả dày công nghiên cứu. Cuốn sách này không đặt tham vọng đưa ra những phát kiến mới, mà chủ yếu tập hợp, hệ thống hóa những kiến thức đã có, tạo nền tảng cho người đọc tìm hiểu sâu hơn qua các công trình nghiên cứu chuyên sâu khác. Với góc nhìn của một hướng dẫn viên du lịch, tác giả tập trung khai thác những nét văn hóa đặc trưng, những luật tục truyền thống và những trang sử hào hùng của người Chăm, mang đến cho bạn đọc cái nhìn khái quát, dễ tiếp cận.
Tác giả cũng chân thành chia sẻ về những hạn chế không thể tránh khỏi trong quá trình biên soạn. Với mong muốn hoàn thiện tác phẩm, tác giả trân trọng đón nhận mọi ý kiến đóng góp từ độc giả, xem đó là nguồn động lực để tiếp tục chỉnh sửa, bổ sung, mang đến cho các thế hệ sau nguồn tài liệu ngày càng hoàn thiện hơn.
Bên cạnh đó, tác giả cũng cung cấp thông tin về tình trạng phân bố dân cư người Chăm trên thế giới hiện nay. Dù là vùng đất khai sinh ra vương quốc Champa, nhưng hiện nay cộng đồng người Chăm lớn nhất lại cư trú tại Campuchia, tiếp đến là Việt Nam. Sự phân bố này đặt ra nhiều câu hỏi thú vị, đồng thời cho thấy sự cần thiết phải làm rõ những hiểu lầm, định kiến về người Chăm vẫn còn tồn tại trong một bộ phận người Việt. Chính vì vậy, cuốn sách không chỉ đơn thuần cung cấp kiến thức, mà còn là cầu nối giúp bạn đọc đến gần hơn với văn hóa Chăm, xóa bỏ những định kiến, góp phần xây dựng sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc. Cuốn sách bắt đầu hành trình khám phá văn hóa Chăm bằng việc tìm hiểu về danh xưng và nguồn gốc của dân tộc này, từ thuở sơ khai khi họ đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng nên nền văn minh rực rỡ.
