Cuốn sách “Tìm Hiểu Lịch Sử Chữ Quốc Ngữ” của tác giả Hoàng Xuân Việt mở ra một hành trình khám phá hấp dẫn về lịch sử chữ viết tiếng Việt, một phần không thể thiếu trong nghiên cứu ngôn ngữ tiếng Việt hiện đại. Ngôn ngữ, như một dòng chảy liên tục, bao gồm cả tiếng nói và chữ viết. Trong khi tiếng nói trải qua biến đổi tự nhiên qua các thế hệ, thì chữ viết lại mang một câu chuyện khác, một quá trình hình thành và phát triển đầy thú vị. Từ thời xa xưa, loài người đã sử dụng chữ viết tượng hình và tượng thanh để ghi lại tư duy và giao tiếp. Người Việt, trong thời kỳ Bắc thuộc, bên cạnh việc sử dụng chữ Hán, đã sáng tạo ra chữ Nôm, một loại chữ viết dựa trên hình ảnh để ghi âm tiếng nói của mình.
Cuốn sách tập trung vào quá trình hình thành và phát triển của chữ Quốc ngữ, đặc biệt là tại miền Nam Việt Nam, vùng đất Sài Gòn xưa và các địa bàn lân cận. Tác giả dẫn dắt người đọc qua từng giai đoạn lịch sử, từ những bước chân đầu tiên của người Việt đến vùng đất phương Nam, quá trình thống nhất về tên nước và ngôn ngữ, đến sự bùng nổ của chữ Quốc ngữ tại Nam Bộ trong thế kỷ 18 và 19. Tác phẩm không chỉ đơn thuần kể lại câu chuyện lịch sử mà còn phân tích sâu sắc quá trình tiếp nhận ngôn ngữ và chữ viết, bao gồm cả chữ Nôm và chữ Quốc ngữ, tại khu vực này, qua đó làm sáng tỏ bức tranh toàn cảnh về sự phát triển của ngôn ngữ Việt Nam.
“Tìm Hiểu Lịch Sử Chữ Quốc Ngữ” làm sống lại những đóng góp quan trọng của các bậc tiền nhân trong việc hoàn thiện và thống nhất chữ Quốc ngữ như ngày nay. Từ Alexandre de Rhodes, Pigneaux de Béhaine đến Hồ Văn Nghi, Taberd và Phan Văn Minh, mỗi người đều để lại dấu ấn không thể phai mờ trong hành trình phát triển của chữ viết tiếng Việt. Tác giả tỉ mỉ phân tích từng giai đoạn lịch sử, từ bối cảnh phát triển của chữ Nôm đến quá trình hình thành chữ Quốc ngữ, giúp người đọc hiểu rõ hơn và xóa bỏ những hiểu lầm về lịch sử chữ viết của dân tộc.
Tác phẩm cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của chữ Quốc ngữ trong việc bảo tồn và phát triển ngôn ngữ Việt. Việc phát triển chữ Quốc ngữ không chỉ đơn thuần vì mục đích truyền giáo mà còn mang ý nghĩa sâu xa trong việc gìn giữ di sản văn hóa quốc gia. Sự ảnh hưởng của văn hóa Nam Bộ đối với văn chương và ngôn ngữ cũng được tác giả đề cập đến, khẳng định tính đa dạng và phong phú của ngôn ngữ Việt. Cuốn sách của Hoàng Xuân Việt không chỉ là một công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc mà còn là một lời mời gọi khám phá, một hành trình tìm về cội nguồn ngôn ngữ, giúp chúng ta trân trọng hơn giá trị của chữ Quốc ngữ – di sản văn hóa quý báu của dân tộc.
