Hồ Biểu Chánh, cây đại thụ của văn học Nam Bộ, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử phát triển tiểu thuyết Việt Nam. Tác phẩm của ông, vượt qua thử thách của thời gian, vẫn được trân trọng và đánh giá cao bởi nhiều thế hệ độc giả, khẳng định vị trí không thể thay thế của ông trong nền văn học nước nhà. Sinh năm 1884 tại làng Bình Thành, tỉnh Gò Công (nay thuộc huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang) trong một gia đình nông dân, Hồ Biểu Chánh sớm tiếp xúc với chữ Nho, sau đó chuyển sang học chữ quốc ngữ và tiếp tục con đường học vấn tại Mỹ Tho và Sài Gòn.
Hơn 30 năm cống hiến trong ngành hành chánh, ông đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như đốc phủ sứ và quận trưởng. Không chỉ là một vị quan tận tụy, Hồ Biểu Chánh còn được biết đến với tấm lòng thanh liêm, luôn yêu thương và thấu hiểu những khó khăn của người dân nghèo. Sau khi về hưu, ông tiếp tục đóng góp cho xã hội với vai trò cố vấn cho chính phủ và các tờ báo. Tuy nhiên, tình yêu dành cho văn chương đã thôi thúc ông từ bỏ sự nghiệp hành chánh để dành trọn tâm huyết cho nghiệp viết.
Sự nghiệp sáng tác của Hồ Biểu Chánh trải dài với nhiều tác phẩm đa dạng, từ “Nợ Đời”, “Dây Oan” đến “Con Nhà Giàu”,… Mang đậm phong cách văn xuôi Nam Bộ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, các tác phẩm của ông vẽ nên bức tranh sống động về cuộc sống, con người miền Nam, khơi gợi những cảm xúc mạnh mẽ và ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.
Riêng với “Tơ Hồng Vương Vấn”, cuốn sách được Minh.Ký và Huỳnh Tịnh Của chăm chút tỉ mỉ, lại mở ra một góc nhìn khác về bối cảnh lịch sử, xã hội đương thời, đặc biệt về vấn đề giáo dục tại Nam Kỳ. Cuốn sách phản ánh nỗ lực của chính quyền Pháp trong việc thiết lập hệ thống giáo dục mới tại Nam Kỳ thông qua việc mở các trường sư phạm và trung học Pháp-Việt nhằm đào tạo giáo viên, học sinh, phổ cập tiếng Pháp và nâng cao kiến thức văn hóa cho người Việt. Nhu cầu về thông ngôn và ký lục cho các ngành hành chánh và công thương cũng thúc đẩy việc đào tạo nguồn nhân lực bổn thổ.
Tuy nhiên, công cuộc đổi mới giáo dục gặp phải không ít khó khăn do sự do dự, e dè của người dân. Nho học vẫn chiếm vị trí quan trọng trong tư tưởng người dân Nam Kỳ, tạo nên rào cản cho việc tiếp nhận học thuật mới. “Tơ Hồng Vương Vấn” cũng đề cập đến thực trạng giáo dục tại Gò Công cuối thế kỷ 19, nơi trường sơ đẳng tuy đã được thành lập nhưng số lượng học sinh còn ít ỏi. Phương pháp giáo dục truyền thống vẫn được duy trì với việc chú trọng dạy tiếng Pháp, trong khi chữ quốc ngữ và văn học dân tộc chỉ được truyền dạy bởi một thầy nho. Thông qua “Tơ Hồng Vương Vấn”, chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về những biến động và thách thức của nền giáo dục Nam Kỳ trong giai đoạn giao thời đầy biến động này. Hồ Biểu Chánh, không chỉ là một nhà văn tài ba, mà còn là một người con đất Việt nặng lòng với văn chương và xã hội. Di sản văn học đồ sộ của ông không chỉ làm giàu cho kho tàng văn học Việt Nam mà còn là nguồn cảm hứng, tri thức vô giá cho các thế hệ mai sau.
