John Steinbeck, nhà văn từng đoạt giải Nobel Văn học, ở tuổi 58 đã tự vấn về chân dung nước Mỹ và con người Mỹ đương thời. Để tìm kiếm câu trả lời, ông quyết định thực hiện một cuộc hành trình xuyên suốt nước Mỹ, từ New York bên bờ Đông, qua miền Trung Tây rộng lớn, vượt dãy núi Montana đến California ở bờ Tây, rồi xuôi xuống Texas ở miền Nam và cuối cùng quay trở về New York, một hành trình gần 16.000 km. Người bạn đồng hành duy nhất của ông trong chuyến đi này là chú chó xù Pháp tên Charley.
Hành trình “đi tìm nước Mỹ” của Steinbeck không chỉ đơn thuần là một chuyến phiêu lưu địa lý mà còn là một cuộc khám phá đa chiều về bản sắc nước Mỹ. Ông nhận ra rằng nước Mỹ không phải là một thực thể đơn nhất, mà là sự tổng hòa của vô vàn những mảnh ghép khác biệt. Sự đa dạng này thể hiện ở địa lý, văn hóa, kinh tế, tôn giáo, chính trị, và cả trong cách người dân theo đuổi “giấc mơ Mỹ” và định nghĩa “giá trị Mỹ”. Qua đó, hành trình tìm kiếm nước Mỹ cũng chính là hành trình Steinbeck tìm hiểu về chính mình, về vai trò của một nhà văn khi đối diện với những con người, những cảnh quan và những vấn đề xã hội phức tạp của quê hương. Ông cũng đối mặt với những thử thách cá nhân khi rong ruổi trên đường suốt ba tháng trời ở tuổi xế chiều, cùng với chú chó Charley vừa là người bạn trung thành, vừa là “đứa trẻ” đôi khi khó chiều.
Cuốn sách “Tôi, Charley và hành trình nước Mỹ” mời gọi bạn đọc đồng hành cùng Steinbeck trong cuộc tìm kiếm nước Mỹ và hành trình tự khám phá của ông. Qua giọng văn giản dị, mộc mạc nhưng đầy chất thơ, Steinbeck truyền tải niềm đam mê khám phá những vùng đất mới, tình yêu sâu sắc dành cho quê hương và cái nhìn sâu sắc về xã hội Mỹ đương thời. Đồng thời, độc giả cũng có thể tìm thấy sự đồng cảm với hành trình của một nhà văn luôn đứng về phía người lao động, người tin rằng linh hồn của một quốc gia nằm ở chính những con người sinh sống trên mảnh đất ấy, những con người dù khác biệt nhưng đều đang nỗ lực sống một cuộc đời xứng đáng.
Steinbeck chia sẻ về khát khao lang thang luôn thôi thúc ông, một khát khao không thể bị dập tắt bởi tuổi tác. Ông nhận ra rằng, với một nhà văn viết về nước Mỹ như ông, việc trải nghiệm thực tế quê hương là điều vô cùng quan trọng. Trí nhớ, dù phong phú đến đâu, cũng không thể thay thế được những trải nghiệm sống động, chân thực. Ông muốn tự mình lắng nghe giọng nói của nước Mỹ, cảm nhận mùi vị của đất, của cỏ cây, nhìn thấy những dòng sông, những ngọn núi, những sắc màu và ánh sáng của quê hương.
Để thực hiện chuyến đi, Steinbeck đã đặt hàng một chiếc xe tải được thiết kế đặc biệt, trang bị đầy đủ tiện nghi như một ngôi nhà di động, mà ông đặt tên là Rocinante. Ông chuẩn bị kỹ lưỡng cho chuyến đi, từ đồ dùng cần thiết, thực phẩm dự trữ cho đến dụng cụ viết lách. Dù biết rằng mình hiếm khi ghi chép ngay trong lúc diễn ra sự kiện, ông vẫn mang theo rất nhiều giấy bút, sách vở, như một sự tự lừa dối bản thân.
Việc chuẩn bị cho chuyến đi cũng gặp phải một trở ngại bất ngờ: cơn bão Donna. Steinbeck đã phải đối mặt với sức mạnh tàn phá của cơn bão, lo lắng cho sự an toàn của Rocinante và con tàu Fayre Eleyne của mình. Ông đã dũng cảm lao ra giữa cơn bão để cứu con tàu, một hành động thể hiện tình yêu và sự gắn bó của ông với những vật dụng thân thuộc. Cuối cùng, sau khi cơn bão đi qua, Rocinante vẫn an toàn, sẵn sàng cho cuộc hành trình khám phá nước Mỹ.
