Tập thơ “Trăng Hoàng Cung” của Phùng Quán, một tác phẩm nổi tiếng viết về tình yêu, được ra đời trong khoảng thời gian tác giả gặp gỡ và say mê nhà văn Hà Khánh Linh tại Huế. Được cấu trúc như một “tiểu thuyết tình 13 chương”, tập thơ kể về câu chuyện tình đơn phương của Phùng Quán dành cho “nàng thơ” của mình. Tuy nhiên, vượt lên trên những rung động của tình yêu đôi lứa, “Trăng Hoàng Cung” còn là nơi Phùng Quán gửi gắm những chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, về nhân cách người cầm bút và triết lý sống. Tình yêu, trong trường hợp này, chỉ là chất xúc tác, là “từ trường” để tác giả giãi bày những tư tưởng nội tâm đầy trăn trở.
“Trăng Hoàng Cung” đầy ắp những câu thơ tài hoa, giàu hình ảnh và chất thơ đặc trưng của Phùng Quán. Độc giả sẽ bắt gặp những vần thơ đầy mê đắm như: “Từ chất liệu gì mà Trăng bày đặt ra em?…/ Một vùng tóc như một vùng biển tối / Vừng mắt em thăm thẳm tia nhìn / Những ngón tay ngón chân có mùi hoa đại / Cái cổ trần như rong dưới đáy sông Hương”. Tập thơ không chỉ là lời tỏ tình tha thiết mà còn là bức tranh sống động về vẻ đẹp người phụ nữ qua lăng kính đầy thi vị của nhà thơ. Đặc biệt, “Trăng Hoàng Cung” đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của Phùng Quán trên văn đàn thơ ca sau một thời gian dài bị cấm đoán, cho thấy sức sống bền bỉ của ngòi bút tài năng.
Phùng Quán (1932-1995), sinh ra tại xã Thủy Dương, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế, đã sớm tham gia cách mạng từ năm 13 tuổi, trở thành chiến sĩ trinh sát Trung đoàn 101 (tiền thân là Trung đoàn Trần Cao Vân). Sự nghiệp văn chương của ông bắt đầu đầy ấn tượng với tác phẩm đầu tay “Vượt Côn Đảo” (1955), giành giải thưởng của Hội Văn nghệ Việt Nam. Tuy nhiên, con đường văn chương của Phùng Quán không trải đầy hoa hồng. Sau khi tham gia phong trào Nhân Văn – Giai Phẩm với hai bài thơ “Lời mẹ dặn” và “Chống tham ô lãng phí” (1957), ông bị kỷ luật, mất tư cách hội viên Hội Nhà văn và phải trải qua nhiều năm lao động cải tạo.
Gần 30 năm sau đó, các tác phẩm của Phùng Quán gần như không được xuất bản chính thức. Cuộc sống khó khăn của ông trong giai đoạn này được bạn bè văn nghệ tóm gọn trong sáu chữ: “cá trộm, rượu chịu, văn chui”. Chỉ đến thời kỳ Đổi mới, tài năng của Phùng Quán mới được công nhận trở lại, đặc biệt là với tiểu thuyết “Tuổi thơ dữ dội” (1988). Ông được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học và Nghệ thuật năm 2007 cho các tác phẩm “Vượt Côn Đảo”, “Tiếng hát trên địa ngục Côn Đảo” và “Tuổi thơ dữ dội”. Phùng Quán qua đời ngày 22 tháng 1 năm 1995 tại Hà Nội, để lại một di sản văn chương giàu giá trị cho nền văn học Việt Nam.
Mời bạn đọc khám phá “Trăng Hoàng Cung” để chiêm nghiệm những rung cảm tình yêu và những suy tư sâu sắc của một trong những cây bút tài hoa nhưng cũng đầy truân chuyên của văn học Việt Nam.
