“Truyện Kể Genji” là một kiệt tác văn học Nhật Bản đầu thế kỷ 11, được sáng tác bởi nữ sĩ cung đình Murasaki Shikibu (Tử Thức Bộ). Tác phẩm này, viết bằng chữ kana theo thể loại monogatari cổ điển, được coi là tiểu thuyết theo nghĩa hiện đại đầu tiên của nhân loại, ra đời sớm hơn nhiều so với “Đôn Kihôtê” của Cervantes. Bằng ngòi bút tinh tế và đầy cảm xúc, Murasaki Shikibu đã vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về cuộc sống cung đình thời Heian, xoay quanh cuộc đời đầy thăng trầm của hoàng tử Genji, một chàng trai sở hữu vẻ đẹp và tài năng xuất chúng.
Câu chuyện bắt đầu dưới triều đại một vị vua không rõ tên tuổi, nơi cung phi Kiritsubo, dù không xuất thân cao quý, lại được nhà vua sủng ái hết mực. Sự yêu chiều đặc biệt này đã khơi dậy lòng ghen tị của các phi tần khác, khiến Kiritsubo sống trong cô đơn và buồn phiền. Giữa những sóng gió chốn hậu cung, nàng hạ sinh hoàng tử Genji, một đứa trẻ mang vẻ đẹp phi thường, khiến nhà vua say đắm và đặt hết kỳ vọng. Sự xuất hiện của Genji đã làm đảo lộn cán cân quyền lực trong cung, khiến hoàng phi – mẹ của hoàng tử thứ nhất – lo sợ địa vị của con mình bị lung lay.
Tác phẩm gồm 54 chương, chia làm hai phần chính. Phần đầu xoay quanh cuộc đời Genji, từ thuở thiếu thời cho đến khi qua đời, với những mối tình lãng mạn, những cuộc phiêu lưu tình ái đầy sóng gió và những thăng trầm trong sự nghiệp. Phần sau kể về Kaoru, con trai trên danh nghĩa của Genji, và những mối quan hệ phức tạp của chàng với những người phụ nữ xung quanh. Xuyên suốt tác phẩm là những mối quan hệ tình cảm đan xen, những âm mưu tranh giành quyền lực, những xung đột giữa tình yêu và bổn phận, được khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc.
“Truyện Kể Genji” không chỉ là một câu chuyện tình yêu lãng mạn, mà còn là một bức tranh sống động về xã hội quý tộc Nhật Bản thời Heian, với những nghi lễ cầu kỳ, những trò chơi tao nhã, những chuẩn mực đạo đức và những quan niệm về cái đẹp. Tác phẩm cũng phản ánh thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến, nơi họ bị ràng buộc bởi những quy tắc khắt khe và phải chịu đựng những bất công. Với dung lượng đồ sộ, nội dung phức tạp và văn phong quyến rũ, “Truyện Kể Genji” xứng đáng là một kiệt tác văn học kinh điển, có sức ảnh hưởng sâu rộng đến văn học và văn hóa Nhật Bản nói riêng và thế giới nói chung. Việc khám phá thế giới nội tâm nhân vật, những xung đột tình cảm và những biến động xã hội trong “Truyện Kể Genji” sẽ mang đến cho người đọc những trải nghiệm văn học sâu sắc và khó quên.
Murasaki Shikibu, tên thật không rõ, là một nữ sĩ tài hoa, am hiểu văn chương và tinh thông nhiều loại hình nghệ thuật khác như âm nhạc, thơ ca và hội họa. Bà xuất thân từ dòng họ Fujiwara danh giá nhưng chi họ của bà đã sa sút vào thời điểm bà ra đời. Cha bà, một nhà thơ và quan chức địa phương, đã từng than thở rằng giá như bà là con trai. Murasaki Shikibu kết hôn khá muộn so với thời bấy giờ, sinh được một con gái và sớm trở thành góa phụ. Những mất mát và đau khổ trong cuộc đời đã khiến bà tìm đến văn chương như một sự giải thoát và sáng tạo nên kiệt tác “Truyện Kể Genji”. Cuốn tiểu thuyết này không chỉ là đỉnh cao sáng tạo của Murasaki Shikibu mà còn là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử văn học thế giới.
