Cuốn sách “Tư Tưởng Hiếu Đạo Trong Phật Giáo” của Thượng tọa Thích Nhuận Đạt, xuất bản lần đầu năm 2000, là một công trình nghiên cứu sâu sắc về khái niệm hiếu đạo dưới góc nhìn Phật giáo. Tác phẩm không chỉ khám phá và phân tích chi tiết tư tưởng này qua kinh điển Phật giáo, mà còn khẳng định tầm quan trọng của nó đối với đời sống tâm linh và sự phát triển hài hòa của xã hội.
Thượng tọa Thích Nhuận Đạt chỉ ra rằng, hiếu đạo là một trong những nguyên lý nền tảng của Phật pháp, được Đức Phật thường xuyên nhắc nhở và khuyến khích trong các bài giảng. Cha mẹ là người cho ta sự sống, nuôi dưỡng và dạy dỗ ta nên người, vì vậy, báo hiếu cha mẹ là bổn phận thiêng liêng, thể hiện qua lời nói kính trọng và những hành động thiết thực.
Dựa trên nền tảng kinh điển Phật giáo, đặc biệt là Kinh Trung Bộ và Kinh Tương Ưng, cùng với những luận giải của các bậc Đại Sư, tác giả đã làm sáng tỏ nội hàm sâu sắc của hiếu đạo. Hiếu đạo không chỉ là một trong Ngũ giới căn bản (không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, hiếu kính cha mẹ và thầy cô), mà còn là sự thể hiện của lòng biết ơn, trách nhiệm và tình yêu thương. Nó được biểu hiện qua việc chăm sóc, phụng dưỡng, động viên và an ủi cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ già yếu, bệnh tật. Tương tự, cha mẹ cũng có trách nhiệm yêu thương, dạy dỗ và hướng dẫn con cái nên người.
Tác giả cũng phân tích các nguyên tắc then chốt của hiếu đạo theo quan điểm Phật giáo. Hiếu đạo phải xuất phát từ lòng biết ơn chân thành, không phải do sự ép buộc hay nghĩa vụ; phải được thể hiện qua hành động cụ thể chứ không chỉ là lời nói suông; phải được duy trì suốt đời, ngay cả khi cha mẹ đã khuất bóng; và là nền tảng để xây dựng mối quan hệ gia đình hòa thuận, yêu thương.
Cuốn sách khẳng định rằng hiếu đạo không chỉ là một nguyên tắc đạo đức trong Phật giáo, mà còn là giá trị cốt lõi của mọi tôn giáo, triết lý và xã hội. Một xã hội đề cao hiếu đạo sẽ tạo nên sự gắn kết bền chặt giữa các thành viên trong gia đình và cộng đồng, góp phần xây dựng một xã hội an bình và thịnh vượng. Với lối trình bày rõ ràng, dễ hiểu dựa trên kinh điển Phật học, “Tư Tưởng Hiếu Đạo Trong Phật Giáo” của Thượng tọa Thích Nhuận Đạt là một tác phẩm đáng đọc cho tất cả những ai quan tâm đến giá trị đạo đức truyền thống và mong muốn xây dựng một cuộc sống gia đình hạnh phúc. Xin trân trọng giới thiệu cùng quý độc giả.
