Tục ngữ Lược giải quyển 2, tiếp nối thành công của quyển 1, là tác phẩm tâm huyết của nhà nghiên cứu văn học dân gian Việt Nam Lê Văn Hòe, ra mắt bạn đọc vào năm 2000. Cuốn sách tiếp tục hành trình khám phá kho tàng tri thức dân gian Việt Nam, giới thiệu và giải thích ý nghĩa của hàng trăm tục ngữ, ca dao, thành ngữ, mang đến cho độc giả cái nhìn sâu sắc hơn về văn hóa, xã hội, lịch sử và con người Việt Nam.
So với quyển đầu, quyển 2 mở rộng phạm vi nghiên cứu đáng kể, bao quát nhiều khía cạnh văn hóa đa dạng hơn. Tác giả Lê Văn Hòe đã dành nhiều công sức nghiên cứu, tìm tòi nguồn gốc, bối cảnh lịch sử, xã hội và ý nghĩa sâu xa của từng câu tục ngữ, ca dao được truyền khẩu qua nhiều thế hệ. Qua đó, cuốn sách không chỉ giải thích ý nghĩa bề mặt mà còn đào sâu vào tầng nghĩa ẩn dụ, giá trị nhân văn, triết lý sống được gửi gắm trong từng câu chữ ngắn gọn mà súc tích. Độc giả sẽ có cơ hội hiểu rõ hơn về truyền thống văn hóa dân tộc, tinh thần, tâm hồn Việt được kết tinh qua thời gian.
Hơn 300 tục ngữ, ca dao được tuyển chọn và phân tích tỉ mỉ trong quyển 2, mỗi câu đều được đặt trong bối cảnh ra đời cụ thể, giúp độc giả dễ dàng hình dung bức tranh xã hội, lịch sử đương thời. Không chỉ giải thích nghĩa gốc, tác giả còn phân tích ý nghĩa phổ biến, cách vận dụng tục ngữ, ca dao trong đời sống thực tiễn, qua đó làm nổi bật giá trị ứng dụng của kho tàng tri thức dân gian.
Một điểm đặc biệt của quyển 2 là sự mở rộng địa lý nghiên cứu. Nếu quyển 1 tập trung chủ yếu vào tục ngữ, ca dao Bắc Bộ và Trung Bộ, thì quyển 2 đã bổ sung thêm nhiều câu nói dân gian đặc sắc của Nam Bộ và Tây Nguyên, vẽ nên bức tranh toàn cảnh về sự đa dạng văn hóa của các vùng miền trên cả nước.
Nội dung quyển 2 cũng phong phú hơn với việc khai thác nhiều chủ đề đa dạng. Từ lịch sử, văn hóa các triều đại phong kiến như Đinh, Lê, Lý, Trần… đến đời sống lao động của người dân qua các nghề thủ công truyền thống như nghề mộc, nghề rèn, nghề may…; từ tín ngưỡng, tôn giáo như Phật giáo, Nho giáo, thần thoại dân gian… đến đạo đức, lối sống, quan hệ gia đình, xã hội… Tất cả đều được phản ánh sinh động qua lăng kính tục ngữ, ca dao.
Với hơn 300 tục ngữ, ca dao được phân tích công phu, Tục ngữ Lược giải quyển 2 không chỉ là một công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc mà còn là một tài liệu quý giá góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân gian Việt Nam. Cuốn sách là minh chứng cho tâm huyết và nỗ lực của tác giả Lê Văn Hòe trong việc gìn giữ và truyền bá di sản văn hóa dân tộc đến với đông đảo bạn đọc.
