Tục ngữ, kho tàng trí tuệ dân gian, là những đúc kết tinh túy về kinh nghiệm sống, cách nhìn nhận thế giới và giá trị văn hóa của người Việt qua bao đời. Tiếp nối thành công của hai quyển trước, “Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3” của nhà nghiên cứu Lê Văn Hòe, một phần trong bộ sách bốn quyển đồ sộ, tiếp tục hành trình khám phá và lý giải hàng trăm câu tục ngữ, mở ra cánh cửa để ta thấu hiểu sâu sắc hơn về tâm hồn Việt.
Qua nhiều năm miệt mài nghiên cứu và sưu tầm, tác giả Lê Văn Hòe đã dày công chắt lọc hàng ngàn câu tục ngữ, tỉ mỉ giải thích ý nghĩa từng cụm từ, từng điển tích. Ông tâm niệm rằng tục ngữ là di sản văn hóa vô giá, là tiếng nói của cha ông gửi gắm đến hậu thế, chứa đựng những bài học quý báu về cuộc sống. Việc giải nghĩa tục ngữ không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản mà còn soi sáng những góc khuất văn hóa tinh thần của dân tộc.
Quyển 3 mở đầu bằng những câu tục ngữ liên quan đến thế giới động vật. Tác giả khéo léo phân tích ý nghĩa của từng câu qua hành vi, tính cách đặc trưng của từng loài. Từ “Khôn như cáo già” – hình ảnh con cáo ranh mãnh, mưu mẹo – đến “Mắt như con mèo” – với đôi mắt tinh anh, sắc sảo – tác giả dẫn dắt người đọc khám phá thế giới tự nhiên và liên hệ đến những nét tính cách của con người.
Không chỉ dừng lại ở thế giới động vật, quyển sách còn mở rộng sang các loài cây cỏ với những câu tục ngữ quen thuộc như “Rễ cây lành nhánh cây lành”, “Cây đa sinh cành, cây me sinh gai”. Bên cạnh đó, những câu tục ngữ về con người, về lẽ sống đời thường như “Một đời người một vần thơ”, “Con người không bằng trời làm”, “Lời nói không bằng hành động”… cũng được tác giả Lê Văn Hòe lý giải một cách cặn kẽ, dễ hiểu, kèm theo những ví dụ minh họa sinh động.
Đặc biệt, “Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3” dành một phần quan trọng để phân tích những câu tục ngữ phản ánh các khái niệm văn hóa, đạo đức như tình nghĩa, lòng hiếu thảo, đức hạnh. Những câu nói như “Nước non như nhau, dân tộc như nhau”, “Con có cha mẹ không bằng cha mẹ có con”, “Làm người phải biết ơn”… được tác giả giải nghĩa sâu sắc, khẳng định giá trị nhân văn cao cả trong văn hóa Việt.
Không chỉ gói gọn trong phạm vi văn hóa tinh thần, quyển sách còn chạm đến các khía cạnh kinh tế – xã hội như nông nghiệp, thương mại, gia đình, phản ánh sinh động đời sống vật chất và tinh thần của người Việt xưa qua những câu tục ngữ như “Ruộng vườn là nhà người nông”, “Buôn bán phải biết tính toán”, “Gia đình là tế bào của xã hội”.
Với lối viết giản dị, trong sáng, kết hợp với những ví dụ minh họa cụ thể, “Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3” của Lê Văn Hòe không chỉ là một công trình nghiên cứu có giá trị về tục ngữ Việt Nam mà còn là một cuốn sách bổ ích, giúp bạn đọc mọi lứa tuổi hiểu hơn về văn hóa, tư duy và cách sống của ông cha. Đây thực sự là một đóng góp đáng quý cho việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc. Mời bạn đọc đón đọc.
