Cuốn sách “Tướng Navarre Với Trận Điện Biên Phủ” của nhà báo Jean Pouget mở ra một cánh cửa nhìn sâu vào trận đánh lịch sử Điện Biên Phủ qua lăng kính của tướng Henri Navarre, tổng chỉ huy quân đội Pháp tại Đông Dương giai đoạn 1953-1954. Dựa trên những cuộc phỏng vấn trực tiếp và ghi chép tỉ mỉ trong suốt cuộc chiến, Pouget đã tái hiện lại câu chuyện Điện Biên Phủ từ chính lời kể của Navarre, mang đến cho người đọc một góc nhìn tự sự đầy tính chân thực về một trong những sự kiện quan trọng nhất của lịch sử Việt Nam.
Năm 1953, khi tiếp nhận trọng trách chỉ huy, tướng Navarre nhận thức rõ mục tiêu của quân đội Việt Minh là giành độc lập hoàn toàn. Trước tình thế đó, ông vạch ra chiến lược thiết lập một “pháo đài bất khả xâm phạm” tại Điện Biên Phủ, một vị trí chiến lược then chốt trên cao nguyên. Navarre tin rằng, với ưu thế hỏa lực vượt trội, quân Pháp có thể cầm chân đối phương tại đây, buộc họ phải phân tán lực lượng và làm suy yếu sức mạnh.
Tuy nhiên, chiến lược này đã thất bại thảm hại. Theo lời tự thuật của Navarre, ông đã hoàn toàn đánh giá sai lầm về ý chí chiến đấu và năng lực của quân đội Việt Minh, đặc biệt là sức mạnh pháo binh của đối phương. Việc Việt Minh có thể bí mật vận chuyển và bố trí hàng ngàn khẩu pháo vào vị trí chiến đấu là điều Navarre không lường trước được. Bên cạnh đó, hệ thống phòng không yếu kém của Pháp tại Điện Biên Phủ đã tạo điều kiện cho không quân Việt Minh oanh tạc liên tục, gây thiệt hại nặng nề cho căn cứ.
Không chỉ sai lầm trong việc đánh giá đối phương, Navarre cũng thừa nhận những thiếu sót trong quá trình chuẩn bị và chỉ huy chiến dịch. Việc không điều động đủ quân tiếp viện kịp thời khi trận đánh nổ ra đã khiến lực lượng phòng thủ tại các vị trí then chốt bị suy yếu nghiêm trọng. Hơn nữa, hệ thống hầm ngầm tinh vi do Việt Minh xây dựng dưới lòng đất, giúp họ tiếp cận căn cứ một cách an toàn và hiệu quả, cũng là một yếu tố bất ngờ mà Navarre không thể ngờ tới.
Sau 54 ngày đêm chiến đấu khốc liệt, quân đội Pháp buộc phải rút lui khỏi Điện Biên Phủ vào ngày 7/5/1954. Trận Điện Biên Phủ trở thành một bước ngoặt lịch sử, buộc Pháp ngồi vào bàn đàm phán và ký kết Hiệp định Genève, công nhận độc lập của ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia.
“Tướng Navarre Với Trận Điện Biên Phủ” không chỉ là lời tự bạch của một vị tướng trước thất bại của mình, mà còn là một góc nhìn thẳng thắn và trung thực về một sự kiện lịch sử trọng đại. Dù cố gắng lý giải cho những sai lầm đã mắc phải, Navarre vẫn không né tránh việc thừa nhận những đánh giá sai lầm về chiến lược quân sự cũng như năng lực của đối phương. Cuốn sách hứa hẹn mang đến cho độc giả những phân tích sâu sắc về cuộc chiến tranh Đông Dương, cũng như những bài học quý giá về nghệ thuật quân sự và lịch sử.
