Tuyển tập Thạch Lam, do Nhà xuất bản Giáo Dục ấn hành năm 2004, là tập hợp những tác phẩm tinh túy nhất của nhà văn tài hoa bạc mệnh này. Cuốn sách dày 454 trang, khổ 14.5×20.5 cm, với trọng lượng 450 gram, mang đến cho bạn đọc cơ hội được chiêm ngưỡng trọn vẹn tài năng văn chương của Thạch Lam – Nguyễn Tường Vinh, sinh ngày 7 tháng 7 năm 1910 tại ấp Thái Hà, Hà Nội. Là một trong những cây bút chủ chốt của Tự lực văn đoàn, bên cạnh những tên tuổi lớn như Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo, Thạch Lam chọn cho mình một lối đi riêng. Ông không sa đà vào những vấn đề chính trị thời cuộc mà hướng ngòi bút của mình về những thân phận nhỏ bé, những kiếp người lam lũ trong xã hội đương thời.
Văn chương Thạch Lam thấm đẫm chủ nghĩa hiện thực, thể hiện sự cảm thông sâu sắc với những mảnh đời bất hạnh, những cảnh ngộ éo le. Ông không lên án, không phán xét, mà chỉ lặng lẽ quan sát, ghi chép và đồng cảm. Chất lãng mạn trong văn phong của Thạch Lam cũng chính là ở đó, trong cái nhìn nhân hậu, đầy tình người dành cho những số phận bé mọn. Giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế, giàu chất thơ, Thạch Lam đã chạm đến những góc khuất sâu kín nhất trong tâm hồn con người, khơi gợi những rung cảm dịu dàng, man mác buồn.
Tuyển tập bao gồm một loạt truyện ngắn đặc sắc, tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Thạch Lam, như: Hoa ngày tết, Bắt đầu, Bên kia sông, Bóng người xưa, Buổi sớm, Cái chân què, Cô áo lụa hồng, Cô hàng xén, Cuốn sách bỏ quên, Đêm trăng sáng, Đói, Đứa con, Đưa con đầu lòng, Dưới bóng hoàng lan, Duyên số, Gió lạnh đầu mùa, Hai đứa trẻ, Hai lần chết, Kẻ bại trận, Một cơn giận, Một đời người, Nắng trong vườn, Người bạn cũ, Người bạn trẻ, Người đầm, Người lính cũ, Nhà mẹ Lê, Những ngày mới, Sợi tóc, Tiếng chim kêu, Tiếng sáo, Tình xưa, Tối ba mươi, Trong bóng tối buổi chiều, Trở về. Mỗi truyện ngắn là một lát cắt nhỏ của cuộc sống, là một bức tranh thu nhỏ về xã hội Việt Nam những năm đầu thế kỷ 20. Qua những câu chuyện giản dị, đời thường, Thạch Lam đã khắc họa thành công bức tranh toàn cảnh về cuộc sống của những người dân nghèo, với đầy đủ những hỉ, nộ, ái, ố.
Hãy cùng bước vào thế giới văn chương của Thạch Lam, để cảm nhận sâu sắc hơn vẻ đẹp của ngôn từ, sự tinh tế trong quan sát và tấm lòng nhân ái của một nhà văn lớn. Đọc Thạch Lam, ta không chỉ được thưởng thức những tác phẩm văn học xuất sắc mà còn được chiêm nghiệm về cuộc sống, về con người và về chính bản thân mình.
