“Việt Sử Toàn Thư: Từ Thượng Cổ Đến Hiện Đại” của sử gia Phạm Văn Sơn là một công trình nghiên cứu đồ sộ, mang đến cái nhìn toàn cảnh về lịch sử Việt Nam từ thời kỳ sơ khai cho đến hiện đại. Dựa trên nền tảng nghiên cứu tỉ mỉ các nguồn tư liệu lịch sử phong phú, bao gồm sách vở cổ và các công trình nghiên cứu hiện đại, tác giả đã tái hiện một cách hệ thống và khoa học hành trình dựng nước và giữ nước đầy gian nan mà cũng rất đỗi hào hùng của dân tộc Việt.
Cuốn sách được chia thành mười phần, tương ứng với mười giai đoạn lịch sử quan trọng. Khởi đầu từ thời kỳ Thượng cổ, khoảng 3000 đến 1000 năm trước Công nguyên, tác giả đưa người đọc trở về thời kỳ hình thành các nền văn minh sơ khai trên mảnh đất Việt Nam, nổi bật là văn minh Đông Sơn và Phùng Nguyên, đặt nền móng cho sự phát triển của dân tộc. Tiếp theo là thời kỳ hình thành nhà nước Văn Lang – Âu Lạc dưới thời các vua Hùng và An Dương Vương, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình dựng nước.
Giai đoạn Bắc thuộc lần thứ nhất và sự xuất hiện ngắn ngủi của nhà nước Nam Việt mở ra một thời kỳ mới đầy biến động. Tác giả phân tích sâu sắc ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa đối với đời sống của người Việt, cũng như sự đấu tranh kiên cường của dân tộc để giành lại độc lập. Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ hai kéo dài hơn 500 năm là một thử thách lớn đối với dân tộc, nhưng cũng là thời kỳ hun đúc ý chí và bản lĩnh kiên cường của người Việt.
Cuốn sách tiếp tục dẫn dắt người đọc qua thời kỳ Đường-Việt, Ngô-Đường, những giai đoạn chuyển giao quyền lực đầy phức tạp, cho đến thời kỳ hoàng kim của các triều đại Lý-Trần, đánh dấu sự phát triển rực rỡ của Đại Việt. Tác giả không chỉ mô tả các sự kiện lịch sử, mà còn phân tích bối cảnh chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của từng thời kỳ, làm nổi bật những nhân vật lịch sử kiệt xuất và những đóng góp của họ cho đất nước.
Giai đoạn chiến tranh Lê-Mạc và sự thống nhất đất nước dưới triều Nguyễn được tác giả khắc họa một cách chi tiết và khách quan. Cuốn sách không né tránh những khía cạnh phức tạp của lịch sử, mà phân tích một cách thấu đáo những nguyên nhân dẫn đến sự suy yếu của các triều đại, cũng như những nỗ lực của các vị vua trong việc giữ gìn bờ cõi và phát triển đất nước.
“Việt Sử Toàn Thư: Từ Thượng Cổ Đến Hiện Đại” không chỉ đơn thuần là một cuốn sách lịch sử, mà còn là một hành trình khám phá quá khứ, tìm hiểu cội nguồn và bản sắc dân tộc. Với lối viết ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đầy đủ thông tin, tác phẩm của Phạm Văn Sơn là một nguồn tài liệu tham khảo quý giá cho những ai muốn tìm hiểu về lịch sử Việt Nam. Cuốn sách xứng đáng là một trong những công trình nghiên cứu lịch sử tiêu biểu, góp phần quan trọng vào việc giáo dục và truyền bá kiến thức lịch sử cho các thế hệ mai sau.
