Cuốn sách “Việt – Thanh Chiến Dịch” của tác giả Nguyễn Duy Chính, xuất bản lần đầu năm 2014, là một công trình nghiên cứu công phu về cuộc chiến tranh giữa nhà Nguyễn và chúa Trịnh ở phía Bắc Việt Nam với triều đình nhà Thanh ở Trung Quốc vào cuối thế kỷ 18. Tác giả đã tỉ mỉ tái hiện diễn biến chi tiết của cuộc chiến qua 12 chương sách, từ bối cảnh lịch sử, quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh trước chiến tranh đến diễn biến từng trận đánh then chốt.
Cuốn sách dẫn dắt người đọc qua những trận đánh quan trọng như trận Đống Đa, trận Ngọc Hồi – Đống Đa, trận Nhật Tảo… cùng những biến cố chính trị xoay quanh cuộc chiến. Tác giả chỉ ra nguyên nhân sâu xa của cuộc chiến tranh bắt nguồn từ sự can thiệp quá sâu của nhà Thanh vào nội bộ Đại Việt, thể hiện qua việc ủng hộ phe Trịnh chống lại nhà Nguyễn, cùng tham vọng bành trướng lãnh thổ xuống phương Nam. Trước tình thế đó, chúa Nguyễn Ánh và vua Quang Trung đã quyết định phát động cuộc kháng chiến chống lại quân xâm lược.
Sau hơn ba năm chiến đấu kiên cường, quân đội nhà Nguyễn dưới sự chỉ huy tài ba của vua Quang Trung đã giành thắng lợi quyết định trước quân Thanh trong trận Nhật Tảo năm 1789. Chiến thắng này buộc nhà Thanh phải ký hòa ước, công nhận nền độc lập của Đại Việt và rút quân về nước. Trận Nhật Tảo trở thành dấu mốc lịch sử, khẳng định thắng lợi vẻ vang của cuộc chiến tranh Việt – Thanh, đồng thời góp phần quan trọng vào sự nghiệp giữ vững độc lập dân tộc.
“Việt – Thanh Chiến Dịch” không chỉ đơn thuần tường thuật lại lịch sử mà còn phân tích, giải mã một cách toàn diện và khoa học về một sự kiện quan trọng trong quá trình đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm cung cấp cho độc giả cái nhìn sâu sắc về diễn biến các trận đánh, bối cảnh chính trị phức tạp, giúp hiểu rõ hơn về nguyên nhân, quá trình và ý nghĩa lịch sử của cuộc chiến Việt – Thanh.
Đáng chú ý, “Việt – Thanh Chiến Dịch” là phần II trong một chuỗi biên khảo lịch sử đồ sộ, bao gồm: Quyển I: Bối cảnh lịch sử cuối thế kỷ XVIII; Quyển III: Thanh – Việt nghị hòa: Tiến trình công nhận triều đại Quang Trung; Quyển IV: Phái đoàn Đại Việt và lễ Bát tuần khánh thọ của vua Cao Tông; Quyển V: Bang giao Thanh – Việt triều Quang Trung; và Quyển VI: Bang giao Thanh – Việt triều Cảnh Thịnh. Chuỗi tác phẩm này hứa hẹn sẽ mang đến cho độc giả một bức tranh toàn cảnh và chi tiết về mối quan hệ giữa Đại Việt và nhà Thanh trong giai đoạn lịch sử đầy biến động này.
