Cuốn sách “Võ Sĩ Đạo – Linh Hồn Nhật Bản” của tác giả Inazo Nitobe mang đến lời giải đáp cho sức mạnh vươn lên kỳ diệu của Nhật Bản, từ một quốc gia phong kiến lạc hậu trở thành cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới. Đất nước nhỏ bé này, với nguồn tài nguyên hạn hẹp và thường xuyên đối mặt với thiên tai, đã làm thế nào để đạt được sự hiện đại hóa vượt bậc mà vẫn gìn giữ được nét quyến rũ của văn hóa truyền thống? Câu trả lời nằm trong hệ thống đạo đức Võ Sĩ Đạo – nền tảng tinh thần đã hun đúc nên tính cách Nhật Bản.
Ra đời từ năm 1905, cuốn sách đã trải qua một thế kỷ tồn tại và vẫn không ngừng được tìm đọc trên khắp thế giới, từ Mỹ, châu Âu, Trung Quốc cho đến chính quê hương Nhật Bản của tác giả. “Võ Sĩ Đạo – Linh Hồn Nhật Bản” không chỉ đơn thuần là một cuốn sách về kiếm thuật hay binh pháp, mà là một tác phẩm kinh điển về văn hóa và đạo đức, mang đến những phân tích sâu sắc về vai trò của Võ Sĩ Đạo trong việc hình thành nên một nước Nhật Bản hiện đại.
Trong bối cảnh Nhật Bản trở thành đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam, việc tìm hiểu về văn hóa và con người Nhật Bản càng trở nên thiết yếu. Cuốn sách cung cấp những kinh nghiệm quý báu của người Nhật trong việc xây dựng kinh tế và bảo tồn văn hóa, đồng thời mở ra cánh cửa giúp chúng ta thấu hiểu sâu sắc hơn về đất nước mặt trời mọc. Bản dịch tiếng Việt do dịch giả Nguyễn Hải Hoành thực hiện từ bản tiếng Trung, được đối chiếu và bổ sung từ bản tiếng Anh xuất bản năm 2001 bởi Tuttle Publishing, cùng với sự hiệu đính của nhiều học giả, đảm bảo tính chính xác và dễ hiểu cho độc giả. Phần chú giải công phu của dịch giả càng làm tăng thêm giá trị của cuốn sách.
Lê Đạt, trong tựa đề của mình, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách một cách nghiêm túc và sâu sắc trong thời đại hiện nay, khi mà tốc độ dường như là tiêu chí hàng đầu. Ông cho rằng việc đọc lướt, học vội sẽ chỉ dẫn đến những kiến thức hời hợt và kết luận vội vàng, gây ra những tai nạn nguy hiểm cho tư duy. “Võ Sĩ Đạo – Linh Hồn Nhật Bản”, với giá trị vượt thời gian của mình, là một cuốn sách cần được nghiền ngẫm để hiểu về tinh thần và nền tảng đạo đức của người Nhật. Lê Đạt tin rằng, trong bối cảnh đạo đức xã hội đang bị xói mòn bởi cơ chế thị trường, cuốn sách này sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng một nền tảng đạo đức vững chắc. Ông cũng chỉ ra sự trớ trêu của lịch sử khi Võ Sĩ Đạo, tưởng chừng đã lụi tàn sau thất bại của Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai, lại chính là động lực tinh thần giúp đất nước này vươn lên mạnh mẽ.
Nhà xuất bản Tuttle Publishing, trong lời nói đầu của mình, khẳng định sức sống mãnh liệt của cuốn sách sau hơn một thế kỷ. “Võ Sĩ Đạo – Linh Hồn Nhật Bản” vẫn tiếp tục giải đáp cho cả người Nhật và người phương Tây về những tư tưởng và tập tục đặc trưng của Nhật Bản. Cuốn sách giải thích Võ Sĩ Đạo một cách đơn giản, dễ hiểu, đồng thời so sánh với tinh thần hiệp sĩ của châu Âu, giúp độc giả dễ dàng tiếp cận và so sánh văn hóa.
Lời tựa bản tiếng Trung nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu Nhật Bản đối với Trung Quốc, cả về mặt văn hóa lẫn thực tiễn. Cuốn sách giúp người Trung Quốc hiểu được cách Nhật Bản tiếp thu và phát triển những giá trị văn hóa từ Trung Quốc thành một nền văn hóa độc đáo của riêng mình. Đồng thời, những kinh nghiệm phát triển kinh tế của Nhật Bản cũng là bài học quý giá cho Trung Quốc.
Tác giả Inazo Nitobe, trong lời tựa của mình, chia sẻ nguồn gốc ra đời của cuốn sách, bắt nguồn từ những câu hỏi về nền tảng đạo đức của người Nhật. Ông cũng bày tỏ sự khiêm tốn khi sử dụng tiếng Anh để viết về văn hóa Nhật Bản, nhưng đồng thời khẳng định ưu thế của mình khi là một người Nhật Bản am hiểu sâu sắc về văn hóa quê hương. Việc sử dụng nhiều trích dẫn từ lịch sử và văn học châu Âu giúp độc giả phương Tây dễ dàng tiếp cận và so sánh.
Cuối cùng, lời tựa của William Elliot Griffis, một nhà giáo dục người Mỹ có nhiều năm gắn bó với Nhật Bản, khẳng định tính chân thực và giá trị của cuốn sách. Ông chia sẻ những trải nghiệm cá nhân của mình với Võ Sĩ Đạo, cả trong thời kỳ chế độ phong kiến còn tồn tại lẫn sau khi nó sụp đổ. Griffis tin rằng, Võ Sĩ Đạo, dù không còn tồn tại dưới hình thức cũ, vẫn là một phần tinh thần không thể tách rời của người Nhật, ảnh hưởng sâu sắc đến tính cách và hành động của họ.
